تحصیل کارشناسی ارشد در کانادا برای دانشجویانِ بینالمللی، از کشورهای مختلف صورت میگیرد. سهم برخی از کشورها در مقایسه با سایر کشورها بیشتر است. برخی از کشورهای در ارسال دانشجویان کارشناسی ارشد و دریافت مجوزهای تحصیلی و همچنین برخی دیگر در دانشجویان دکترا سهم بالاتری دارند. همچنین فراوانی میزان درخواست از کشورهای مختلف مبدأ، در مقاطع تحصیلات تکمیلی برای دانشجویان بینالمللی در کانادا متفاوت است.
در سال 2019 بیش از 45000 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکترا مجوز تحصیل در کانادا را دریافت کردهاند. دانشجویان تحصیلات تکمیلی سهم 13.8 درصدی از دانشجویان بینالمللی کانادا را تشکیل میدهند. در این مقاله سهم دانشجویان ایرانی را در میان دانشجویان بینالمللی مقاطع تحصیلات تکمیلی کانادا بررسی میکنیم.
سهم کشورهای با بیشترین دانشجویان بینالمللی کارشناسی ارشد
در سال 2019، تعداد 34،485 دانشجوی بینالمللی مجوز تحصیل کارشناسی ارشد در کانادا دریافت کردهاند. غالباً هند و چین، سهم بزرگی در ارسال دانشجویان بینالمللی به کانادا دارند.
در سال 2019، تعداد 9975 دانشجوی هندی برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد مجوز تحصیل دریافت کرده و یا مجوز تحصیل خود را تمدید کردهاند؛ بنابراین اتباع هندوستان 28.9 % از دانشجویان بینالمللی کارشناسی ارشد کانادا را تشکیل دادهاند. این رقم قابل توجهی است، در واقع هند با دریافت 34.6 % مجوز تحصیل در تمام مقاطع پیشتاز است. سال گذشته 7.1 % از دانشجویان هندی در کانادا، به تحصیل کارشناسی ارشد در کانادا پرداختند.
در سال 2019 دولت کانادا، 6،595 مجوز تحصیل برای دانشجویان کارشناسی ارشد چینی صادر کرده است. این رقم 19.2 % از سهم دانشجویان بینالمللی کارشناسی ارشد در کانادا است، این در حالی است که آنها سهم 21 درصدی در کل مقاطع تحصیلی داشتهاند؛ بنابراین 7.8 % از دانشجویان چینی در سال گذشته، مقطع کارشناسی ارشد در کانادا تحصیل کردهاند.
در سال 2019، کشور فرانسه با دریافت 2،865 مجوز تحصیل برای دانشجویان کارشناسی ارشد، دارای رتبۀ سوم بوده است. این کشور، 8.3 % دانشجوی کارشناسی ارشد کانادا به این کشور ارسال کرده است. درحالیکه سهم فرانسه از ارسال دانشجویان در تمام مقاطع 3.6 % از دانشجویان بینالمللی به کانادا بوده است. برخلاف هند و چین، تقریباً 20 % از اتباع فرانسه که در سال 2019 در کانادا تحصیل میکردند، دانشجویان کارشناسی ارشد بودند.
در سال 2019، دانشجویان ایرانی، با دریافت 2،720 مجوز تحصیل در سال 2019، در رتبۀ چهارم قرار داشتند. این رقم 27.8 % از کل دانشجویان ایرانی در کشور کانادا است. ایالات متحدۀ آمریکا کشور پنجم در این لیست است.
در جدول زیر 10 کشور برتر و تعداد مجوزهای تحصیلی صادر شده، در سالهای 2018 و 2019 مشاهده میشود.
سهم کشورهای با بیشترین دانشجویان بینالمللی دکترا
سهم بینالمللی دانشجویان دکترا در کانادا تقریباً 30% از تعداد دانشجویان کارشناسی ارشد کانادا است. این بدان معنی است که دورۀ دکترا، نسبت به مقطع کارشناسی ارشد، سهم بسیار کمتری را در کل تحصیلات تکمیلی دارد. بسیاری از کشورهای ذکر شده در مقطع کارشناسی ارشد در اینجا نیز جزء اولینها هستند، اما میان رتبههای برتر در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا، برخی تفاوتهایی وجود دارد که در اینجا به آنها اشاره میکنیم.
چین دارای بیشترین دانشجو در مقطع دکترا در کانادا است. 1830 تبعۀ چین مجوز تحصیل در مقطع دکترا را در سال 2019 دریافت کردند که این رقم 17.3% از درصد از دانشجویان بینالمللی دکترا را شامل میشود. با این حال، بر اساس تعداد دانشجویان چینی در کانادا، تنها 2.2% از دانشجویان این کشور به تحصیل در مقطع دکترا ادامه دادهاند.
ایران با دریافت 1650 مجوز تحصیل در مقطع دکترا در سال 2019، دارای رتبۀ دوم این لیست است. سهم دانشجویان ایرانی در میان دانشجویان بینالمللی در مقطع دکترا، 15.6% است. برخلاف دانشجویان چینی، 16.8% از دانشجویان ایرانی در کانادا، در سال 2019، به فعالیتهای تحصیلی خود در مقطع دکترا ادامه دادهاند.
در سال 2019، کشور فرانسه با داشتن 900 دانشجو که مجوز تحصیل دریافت کردهاند، در میان دانشجویان بینالمللی دکترا دارای رتبۀ سوم بود که 8.5% از دانشجویان بینالمللی دکترا را در برمیگیرد. در این میان، 6.1% از دانشجویان فرانسوی در کانادا در سال 2019 تحصیلات خود در مقطع دکترا را دنبال کردند.
در میان دانشجویان بینالمللی در مقطع دکترا ایالات متحده آمریکا چهارم بود و هند به طرز شگفتآوری در رتبۀ پنجم قرار داشت. تنها 0.5% از درصد دانشجویان هندی در کانادا در سال، 2019 در مقطع دکترا تحصیل کردهاند.
در جدول زیر، 10 مورد برتر از دانشجویان دکترا در سالهای 2018 و 2019 مشاهده میشوند.
میزان فراوانی دریافت مجوز تحصیل برای تحصیلات تکمیلی کانادا
بر اساس آمار ارائه شده، برخی از کشورها با قدرت بیشتری در مقاطع تحصیلات تکمیلی در کانادا وارد میشوند و در برخی موارد، تعداد دانشجویان دکترای و کارشناسی ارشد کانادا و سایر این کشورها، بیش از دانشجویان مقطع کارشناسی است. چند نمونه از این موارد به قرار زیرند:
ایران
در میان تمام کشورهایی که سال 2019 حداقل 100 دانشجو به کانادا فرستادهاند، ایران بالاترین درصد دانشجویان تحصیلات تکمیلی را داشته است. در سال 2019 ، 44.6% از دانشجویان ایرانی در کانادا، در مقاطع تحصیلات تکمیلی تحصیل کردهاند. این رقم در مقایسه با میانگین 13.8 درصدی کل کشورها، قابل ملاحظه است.
اگر ثبتنام دانشجویان ایرانی را بر اساس مقاطع تحصیلی تفکیک کنیم، میتوانیم دریابیم که دانشجویان ایرانی تا چه اندازه نسبت به تحصیلات تکمیلی گرایش دارند. در نمودار زیر این تقسیمبندی دیده میشود.