تعریف برنامه‌های بشردوستانه و تفاوت آن با پناهندگی در کانادا
درک تفاوت‌های اساسی بین برنامه‌های بشردوستانه (H&C) و پناهندگی برای انتخاب مسیر صحیح مهاجرتی بسیار مهم است. هر یک از این مسیرها دارای معیارها، فرآیندها، و اهداف متفاوتی هستند.
شرایط و معیارهای برنامه H&C
برنامه بشر دوستانه کانادا و ملاحظات انسانی (Humanitarian and Compassionate – H&C)، که تحت بخش A25(1) قانون مهاجرت و حمایت از پناهندگان کانادا (IRPA) تعریف شده است، یک راهکار استثنایی برای افرادی است که معمولاً واجد شرایط سایر برنامه‌های مهاجرت به کانادا نیستند، اما دلایل قانع‌کننده‌ای برای اقامت در این کشور بر اساس ملاحظات انسانی و بشردوستانه دارند.
هدف اصلی:
هدف برنامه H&C این است که به افسران مهاجرت اجازه دهد تا در شرایط خاص و استثنایی، از الزامات معمول قانون مهاجرت چشم‌پوشی کرده و به افرادی که با سختی‌های نامتناسب، غیرقابل توجیه، یا بیش از حد مواجه خواهند شد اگر مجبور به ترک کانادا شوند، اقامت دائم اعطا کنند. برنامه بشر دوستانه کانادا به‌عنوان یک “شبکه ایمنی” برای افرادی عمل می‌کند که در غیر این صورت هیچ راهی برای کسب وضعیت قانونی در کانادا ندارند.
شرایط و معیارهای کلیدی:
افسران مهاجرت هنگام بررسی یک درخواست H&C و ویزای بشر دوستانه کانادا، مجموعه‌ای از عوامل را در نظر می‌گیرند. این عوامل به‌طور جامع و در کنار هم ارزیابی می‌شوند و هیچ یک به‌تنهایی تضمین‌کننده موفقیت نیست. مهمترین معیارها عبارتند از:
1. استقرار در کانادا (Establishment in Canada):
این معیار به میزان وابستگی و ریشه‌دار شدن متقاضی در جامعه کانادا اشاره دارد. هرچه پیوندهای متقاضی با کانادا عمیق‌تر و طولانی‌تر باشد، پرونده H&C قوی‌تر خواهد بود. این شامل:
- پیوندهای اجتماعی و خانوادگی: داشتن خانواده نزدیک (همسر، فرزندان، والدین، خواهر و برادر) که شهروند یا مقیم دائم کانادا هستند، مشارکت فعال در جامعه محلی، داشتن دوستان و شبکه‌های حمایتی.
- پیوندهای اقتصادی: داشتن شغل پایدار، سابقه کاری طولانی، پرداخت مالیات منظم، مشارکت در اقتصاد کانادا، و عدم دریافت کمک‌های اجتماعی از دولت.
- پیوندهای فرهنگی: آشنایی با زبان‌های رسمی کانادا (انگلیسی و/یا فرانسوی)، درک و احترام به فرهنگ و ارزش‌های کانادایی، و مشارکت در فعالیت‌های فرهنگی.
- مدت زمان اقامت در کانادا: هرچه متقاضی مدت زمان بیشتری را در کانادا سپری کرده باشد، به‌ویژه اگر این اقامت به‌صورت فعال و سازنده بوده باشد، نشان‌دهنده استقرار قوی‌تر است.
2. منافع عالیه کودک (Best Interests of a Child - BIOC):
تصمیم مهاجرتی قرار گیرد (چه کودک متقاضی اصلی باشد و چه فرزند یک متقاضی)، منافع عالیه آن کودک یک عامل بسیار مهم و تعیین‌کننده خواهد بود. این معیار به‌طور فزاینده‌ای در تصمیم‌گیری‌های برنامه بشر دوستانه کانادا وزن پیدا کرده است. عوامل مرتبط با BIOC شامل:
- تاثیر جدایی از والدین: اگر جدایی کودک از والدین (که در کانادا هستند) منجر به آسیب‌های عاطفی یا روانی جدی شود.
- دسترسی به آموزش و بهداشت: کیفیت آموزش و مراقبت‌های بهداشتی که کودک در کانادا دریافت می‌کند در مقایسه با آنچه در کشور مبدا در دسترس خواهد بود.
- ثبات عاطفی و اجتماعی کودک: میزان سازگاری کودک با محیط کانادا، دوستان، مدرسه، و فعالیت‌های اجتماعی.
- توانایی کودک برای سازگاری مجدد: اگر کودک سال‌ها در کانادا زندگی کرده و با فرهنگ و زبان کشور مبدا ناآشنا باشد، بازگشت می‌تواند سختی زیادی برای او ایجاد کند.
3. سختی بیش از حد در صورت بازگشت (Hardship if Forced to Leave Canada):
متقاضی باید نشان دهد که در صورت بازگشت به کشور خود یا کشور دیگری که حق اقامت در آن را دارد، با سختی‌های نامتناسب، غیرقابل توجیه، یا بیش از حد مواجه خواهد شد. این سختی‌ها لزوماً نباید به‌معنای خطر جانی یا آزار و اذیت (مانند پناهندگی) باشد، بلکه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- شرایط پزشکی: عدم دسترسی به درمان‌های پزشکی ضروری و نجات‌بخش در کشور مبدا، یا کیفیت بسیار پایین خدمات بهداشتی که به‌طور جدی سلامت متقاضی را به‌خطر می‌اندازد.
- شرایط خانوادگی: جدایی دائمی یا طولانی‌مدت از اعضای خانواده که در کانادا هستند و به آن‌ها وابسته هستند.
- شرایط اقتصادی و اجتماعی نامساعد: عدم امکان یافتن شغل، فقر شدید، یا عدم دسترسی به‌حداقل نیازهای زندگی در کشور مبدا، به‌ویژه اگر متقاضی برای مدت طولانی در کانادا زندگی کرده و پیوندهای خود را با کشور مبدا از دست داده باشد.
- عدم امکان بازگشت به‌دلیل موانع قانونی، عملی، یا سیاسی که خارج از کنترل متقاضی هستند.
- خطرات امنیتی: اگرچه H&C پناهندگی کانادا نیست، اما در برخی موارد، شرایط امنیتی نامساعد در کشور مبدا که به سطح آزار و اذیت پناهندگی نمی‌رسد، می‌تواند به‌عنوان یک عامل سختی در نظر گرفته شود.
چه کسانی می‌توانند درخواست دهند؟
- معمولاً افرادی که در حال حاضر در کانادا هستند و وضعیت قانونی ندارند (Overstayed their visa) یا وضعیت آن‌ها در شرف انقضاست، می‌توانند برای برنامه بشر دوستانه کانادا درخواست دهند.
- افرادی که درخواست پناهندگی کانادا آن‌ها رد شده و یک سال از تصمیم نهایی IRB گذشته است (مگر اینکه استثنائات خاصی مانند منافع عالیه کودک یا خطر جانی در صورت اخراج وجود داشته باشد).
- افرادی که به دلایل پزشکی یا سایر دلایل، واجد شرایط سایر برنامه‌های مهاجرتی نیستند و H&C تنها راهکار باقی‌مانده برای آن‌هاست.
- افرادی که حکم اخراج (Removal Order) دریافت کرده‌اند، اما هنوز از کانادا اخراج نشده‌اند.
نکات مهم در مورد ویزای بشر دوستانه کانادا:
یک راهکار استثنایی و مبتنی بر صلاحدید:
برنامه بشر دوستانه کانادا یک برنامه مهاجرتی استاندارد نیست و نباید به‌عنوان اولین گزینه در نظر گرفته شود. این یک راهکار “آخرین چاره” برای موارد استثنایی و منحصر به فرد است که در آن، اعمال سخت‌گیرانه قانون مهاجرت، منجر به نتایج نامتناسب و غیرمنصفانه خواهد شد.
تصمیم‌گیری بر اساس صلاحدید افسر:
تصمیم‌گیری در مورد پرونده‌های H&C کاملاً بر اساس صلاحدید افسر مهاجرت است و بر اساس مجموع شرایط فردی هر پرونده صورت می‌گیرد. هیچ فرمول مشخصی برای تضمین موفقیت وجود ندارد.
بار اثبات بر دوش متقاضی:
متقاضی باید تمامی شواهد و مدارک لازم را برای اثبات شرایط خود و توجیه درخواست H&C ارائه دهد.
عدم وجود حق تجدید نظر خودکار:
اگر درخواست H&C رد شود، حق تجدید نظر خودکار در دادگاه تجدید نظر مهاجرت (Immigration Appeal Division – IAD) وجود ندارد، اما ممکن است بتوان از طریق دادگاه فدرال (Federal Court) درخواست بازبینی قضایی (Judicial Review) کرد.
مسیرهای درخواست پناهندگی داخلی و خارجی
پناهندگی (Asylum یا Refugee Protection) یک مسیر کاملاً متفاوت از برنامه بشر دوستانه کانادا است و برای افرادی طراحی شده است که از بازگشت به کشور خود به‌دلیل ترس موجه از آزار و اذیت (Persecution) بر اساس یکی از پنج دلیل کنوانسیون (نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص، یا عقاید سیاسی) هراس دارند.
الف. پناهندگی داخلی (Inland Asylum Claims - درخواست از داخل کانادا):
شرایط:
افرادی که در حال حاضر در کانادا هستند (مثلاً با ویزای توریستی، دانشجویی، یا کار) یا در مرز ورودی کانادا (Port of Entry) قرار دارند، می‌توانند درخواست پناهندگی در کانادا دهند اگر ترس موجهی از آزار و اذیت در کشور خود داشته باشند. این ترس باید واقعی و بر اساس دلایل عینی باشد.
فرآیند:
- ارائه درخواست: درخواست پناهندگی به اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC) یا آژانس خدمات مرزی کانادا (CBSA) ارائه می‌شود. این مرحله شامل مصاحبه اولیه برای تعیین واجد شرایط بودن (Eligibility Interview) است.
- ارجاع به هیئت مهاجرت و پناهندگی (Immigration and Refugee Board – IRB): اگر درخواست اولیه واجد شرایط باشد، پرونده به بخش حمایت از پناهندگان (Refugee Protection Division – RPD) در IRB ارجاع داده می‌شود. این هیئت یک دادگاه مستقل است که به ادعاهای پناهندگی در کانادا رسیدگی می‌کند.
- تکمیل فرم اساس ادعا (Basis of Claim – BOC): متقاضی باید جزئیات کامل دلایل ترس خود از آزار و اذیت را در فرم BOC شرح دهد و مدارک پشتیبانی ارائه کند. این فرم باید به‌دقت و با جزئیات فراوان تکمیل شود.
- جلسه استماع (Hearing): یک جلسه استماع در مقابل یک عضو RPD برگزار می‌شود که در آن متقاضی باید به سوالات پاسخ دهد، شهادت دهد، و ادعای خود را با شواهد اثبات کند. متقاضی حق دارد وکیل یا مشاور داشته باشد.
- تصمیم‌گیری: عضو RPD بر اساس شواهد، شهادت‌ها، و وضعیت کشور مبدا، تصمیم می‌گیرد که آیا متقاضی واجد شرایط حمایت پناهندگی است یا خیر.
افراد واجد شرایط حمایت (Protected Persons):
اگر درخواست پناهندگی کانادا پذیرفته شود، فرد به‌عنوان “فرد واجد شرایط حمایت” شناخته می‌شود و می‌تواند برای اقامت دائم کانادا درخواست دهد.
ب. اسکان مجدد پناهندگان از خارج از کانادا (Refugee Resettlement from Outside Canada):
شرایط:
این برنامه بشر دوستانه کانادا برای پناهندگانی است که در خارج از کشور خود و خارج از کانادا هستند و توسط کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) یا یک گروه حامی خصوصی (Private Sponsorship Group) به کانادا معرفی می‌شوند. این افراد معمولاً نمی‌توانند به کشور خود بازگردند و در کشور سومی نیز امنیت یا راهکار پایداری ندارند.
مسیرها:
- پناهندگان مورد حمایت دولت (Government-Assisted Refugees – GARs): این پناهندگان توسط UNHCR به دولت کانادا معرفی می‌شوند و پس از ورود به کانادا، از حمایت‌های مالی (برای حداکثر یک سال) و خدماتی (مانند مسکن، کلاس‌های زبان، کمک در یافتن شغل) از سوی دولت برخوردار می‌شوند.
- پناهندگان مورد حمایت خصوصی (Privately Sponsored Refugees – PSRs): این پناهندگان توسط گروه‌های حامی خصوصی در کانادا (مانند گروه‌های مذهبی، سازمان‌های اجتماعی، یا گروه‌های پنج نفره از شهروندان/مقیمان دائم) حمایت مالی و اجتماعی می‌شوند. حامیان مسئول حمایت مالی و اجتماعی از پناهنده برای مدت 12 ماه (یا بیشتر) هستند.
- برنامه ترکیب ویزای ارجاع شده (Blended Visa Office-Referred – BVOR): ترکیبی از حمایت دولتی و خصوصی است. دولت کانادا شش ماه حمایت مالی را ارائه می‌دهد و یک گروه حامی خصوصی نیز شش ماه حمایت مالی و تا 12 ماه حمایت اجتماعی را فراهم می‌کند.
فرآیند:
این پناهندگان معمولاً قبل از ورود به کانادا، مراحل بررسی، گزینش، و مصاحبه را در خارج از کشور توسط افسران ویزا و شرکای بین‌المللی طی می‌کنند.
تفاوت‌های کلیدی بین برنامه بشر دوستانه کانادا (H&C) و پناهندگی کانادا:
اساس درخواست:
- پناهندگی: ترس موجه از آزار و اذیت بر اساس پنج دلیل کنوانسیون (نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص، یا عقاید سیاسی).
- H&C: ملاحظات انسانی و بشردوستانه، استقرار در کانادا، منافع عالیه کودک، و سختی بیش از حد در صورت بازگشت (که لزوماً به‌معنای آزار و اذیت نیست و می‌تواند شامل مسائل پزشکی، خانوادگی، اجتماعی، یا اقتصادی باشد).
نهاد تصمیم‌گیرنده:
- پناهندگی: هیئت مهاجرت و پناهندگی، یک دادگاه مستقل.
- H&C: اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا، یک بخش دولتی.
محل درخواست:
- پناهندگی داخلی: از داخل کانادا یا در مرز ورودی.
- H&C: معمولاً از داخل کانادا (اگرچه در موارد بسیار نادر و استثنایی، ممکن است از خارج از کانادا نیز درخواست شود).
هدف:
- پناهندگی: ارائه حمایت بین‌المللی به افرادی که از آزار و اذیت فرار می‌کنند و نمی‌توانند به کشور خود بازگردند.
- H&C: ارائه یک راهکار استثنایی برای افرادی که در شرایط خاص انسانی قرار دارند و واجد شرایط سایر برنامه‌های مهاجرتی نیستند، اما پیوندهای قوی با کانادا دارند یا بازگشت آن‌ها منجر به‌سختی نامتناسب می‌شود.
مهم است که متقاضیان مسیر صحیح را بر اساس شرایط فردی خود انتخاب کنند. مشاوره با یک وکیل یا مشاور مهاجرت مجاز در این زمینه بسیار ضروری است تا از انتخاب مسیر اشتباه و هدر رفتن زمان و منابع جلوگیری شود.
مراحل ارسال پرونده مهاجرتی و ویزای بشر دوستانه کانادا
ارسال یک پرونده مهاجرتی بر اساس ملاحظات انسانی و برنامه بشر دوستانه کانادا (H&C) یا درخواست پناهندگی در کانادا، فرآیندی پیچیده و حساس است که نیازمند دقت فراوان در تهیه فرم‌ها و مدارک پشتیبانی است. اشتباه یا نقص در این مراحل می‌تواند منجر به تاخیر یا رد شدن پرونده شود.
فرم‌های موردنیاز برای درخواست H&C و پناهندگی
تهیه و تکمیل دقیق فرم‌های رسمی اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا یا هیئت مهاجرت و پناهندگی اولین گام در ارسال پرونده است.
همیشه باید از آخرین نسخه فرم‌ها که در وب‌سایت رسمی IRCC یا هیئت مهاجرت و پناهندگی موجود است، استفاده کنید، زیرا فرم‌ها به‌طور منظم به‌روزرسانی می‌شوند.
الف. فرم‌های درخواست ویزای بشر دوستانه کانادا (از داخل کانادا):
متقاضیان برای اقامت دائم بر اساس ملاحظات انسانی و بشردوستانه معمولاً باید مجموعه‌ای از فرم‌های استاندارد اقامت دائم و فرم‌های تکمیلی H&C را پر کنند. این فرم‌ها باید به‌دقت و با اطلاعات صحیح تکمیل شوند. مهمترین فرم‌ها عبارتند از:
1. IMM 5283 (Application for Permanent Residence on Humanitarian and Compassionate Grounds):
این فرم اصلی درخواست H&C است. در این فرم، شما باید به‌طور مفصل دلایل و شرایط خاص خود را برای درخواست اقامت دائم بر اساس ملاحظات انسانی و بشردوستانه شرح دهید. این شامل توضیحاتی در مورد استقرار شما در کانادا، منافع عالیه کودک (در صورت وجود)، و سختی‌هایی که در صورت بازگشت با آن مواجه خواهید شد.
2. IMM 0008 (Generic Application Form for Canada):
این فرم IMM0008، فرم عمومی درخواست اقامت دائم برای کاناداست که باید توسط متقاضی اصلی و تمامی اعضای خانواده همراه (چه در کانادا و چه در خارج از کانادا) تکمیل شود. این فرم اطلاعات اولیه هویتی، خانوادگی، و مهاجرتی را جمع‌آوری می‌کند.
3. IMM 5669 (Schedule A – Background/Declaration):
این فرم برای هر یک از اعضای خانواده بالای 18 سال مورد نیاز است. در این فرم، باید اطلاعات مربوط به‌سوابق شخصی، تحصیلی، کاری، و امنیتی (از جمله سابقه کیفری و مهاجرتی) را به‌طور کامل و صادقانه اعلام کنید.
4. IMM 5406 (Additional Family Information):
این فرم اطلاعات تکمیلی در مورد اعضای خانواده متقاضی اصلی (شامل والدین، همسر، فرزندان، و خواهر و برادر) را جمع‌آوری می‌کند، حتی اگر آن‌ها همراه متقاضی نباشند.
5. IMM 5562 (Supplementary Information – Your Travels):
در این فرم، باید جزئیات مربوط به تمامی سفرهای گذشته خود به خارج از کشور محل اقامت دائم خود را در 10 سال گذشته یا از سن 18 سالگی (هر کدام که کوتاه‌تر است) ارائه دهید.
6. استفاده از نماینده (IMM 5476 - Use of a Representative):
اگر از خدمات یک وکیل یا مشاور مهاجرت مجاز برای کمک در پرونده خود استفاده می‌کنید، باید این فرم را تکمیل کنید تا به IRCC اجازه دهید با نماینده شما ارتباط برقرار کند.
7. چک لیست مدارک (Document Checklist - IMM 5282):
این چک لیست به شما کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنید که تمامی مدارک لازم را برای درخواست ویزای بشر دوستانه کانادا ارسال کرده‌اید. رعایت دقیق این چک لیست برای جلوگیری از تاخیر یا رد شدن پرونده ضروری است.
8. سایر فرم‌های احتمالی:
بسته به شرایط فردی، ممکن است نیاز به تکمیل فرم‌های دیگری نیز باشد (مانند فرم‌های مربوط به وضعیت تاهل، فرزندان تحت تکفل، یا اظهارنامه دارایی‌ها).
ب. فرم‌های درخواست پناهندگی داخلی (از داخل کانادا):
1. Basis of Claim Form (BOC Form):
این مهمترین فرم برای درخواست پناهندگی در کانادا است. در فرم BOC، شما باید به‌تفصیل دلایل ترس خود از آزار و اذیت در کشور خود را شرح دهید. این شامل جزئیاتی در مورد اینکه چه کسی شما را آزار می‌دهد، چرا، و چه اتفاقی خواهد افتاد اگر به کشور خود بازگردید. این فرم باید شامل یک روایت دقیق و مستند از تجربیات شما باشد.
2. فرم‌های عمومی IRCC/CBSA:
در زمان ارائه درخواست اولیه پناهندگی کانادا به IRCC یا CBSA، ممکن است نیاز به تکمیل برخی فرم‌های عمومی مربوط به هویت و سوابق باشد.
3. چک لیست مدارک:
هیئت مهاجرت و پناهندگی معمولاً چک لیست مدارکی را ارائه می‌دهد که باید همراه با فرم BOC ارسال شوند. این مدارک شامل شواهد هویتی و شواهد پشتیبانی از ادعای پناهندگی شماست.
نکات مهم در تکمیل فرم‌ها:
دقت و صداقت:
تمامی اطلاعات باید کاملاً دقیق، صحیح، و صادقانه باشند. ارائه اطلاعات نادرست یا گمراه‌کننده (Misrepresentation) می‌تواند منجر به رد شدن پرونده، ممنوعیت از درخواست‌های مهاجرتی آینده (Inadmissibility)، و عواقب جدی قانونی شود.
کامل بودن:
تمامی سوالات باید به‌طور کامل پاسخ داده شوند. اگر سوالی برای شما صدق نمی‌کند، “N/A” (Not Applicable) بنویسید.
خوانا بودن:
فرم‌ها را خوانا و با خودکار مشکی پر کنید (اگر به‌صورت دستی پر می‌کنید) یا به‌صورت تایپ شده ارسال کنید.
امضا و تاریخ:
تمامی فرم‌ها باید در مکان‌های مشخص شده امضا و تاریخ‌گذاری شوند. عدم امضا یا تاریخ‌گذاری صحیح می‌تواند منجر به‌بازگرداندن پرونده شود.
آخرین نسخه:
همیشه از آخرین نسخه فرم‌ها که در وب‌سایت رسمی IRCC یا IRB موجود است، استفاده کنید. نسخه‌های قدیمی پذیرفته نخواهند شد.
راهنمای فرم‌ها:
هر فرم معمولاً دارای یک راهنمای تکمیل (Instruction Guide) است که باید به‌دقت مطالعه شود. این راهنماها اطلاعات ارزشمندی در مورد نحوه تکمیل فرم و مدارک مورد نیاز ارائه می‌دهند.
مشاوره حرفه‌ای:
تکمیل فرم‌ها برای پرونده‌های برنامه بشر دوستانه کانادا و پناهندگی در کانادا می‌تواند بسیار پیچیده و حساس باشد. اکیداً توصیه می‌شود که از خدمات یک وکیل یا مشاور مهاجرت مجاز برای کمک در تکمیل و بررسی فرم‌ها استفاده کنید تا از بروز اشتباهات پرهزینه جلوگیری شود.
مدارک لازم برای اثبات خطر بازگشت
عنوان این بخش (“مدارک لازم برای اثبات خطر بازگشت”) بیشتر به پرونده‌های پناهندگی مربوط می‌شود، زیرا در پناهندگی، متقاضی باید “ترس موجه از آزار و اذیت” را در صورت بازگشت به کشور خود اثبات کند. با این حال، در پرونده‌های H&C نیز، اگر عدم امکان بازگشت یا “سختی بیش از حد در صورت بازگشت” یکی از دلایل اصلی درخواست باشد، ارائه مدارک مرتبط ضروری است.
الف. مدارک برای اثبات خطر بازگشت (در پرونده‌های پناهندگی):
هدف این مدارک، اثبات این است که شما بر اساس یکی از پنج دلیل کنوانسیون (نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص، یا عقاید سیاسی) در کشور خود با خطر آزار و اذیت مواجه هستید.
1. مدارک هویتی:
پاسپورت، شناسنامه، کارت ملی، و سایر مدارک شناسایی معتبر. این مدارک باید هویت شما و ملیت شما را تایید کنند.
2. شواهد آزار و اذیت (Persecution Evidence):
این بخش حیاتی‌ترین قسمت پرونده پناهندگی کانادا است و باید شامل شواهد عینی و قابل تایید باشد:
- شواهد شخصی: گزارش‌های پلیس، احضاریه‌های دادگاه، مدارک پزشکی مربوط به آسیب‌های جسمی یا روحی ناشی از آزار و اذیت، نامه‌های تهدید، عکس‌ها، فیلم‌ها، و شهادت‌های شخصی (Affidavits) از افرادی که شاهد آزار و اذیت بوده‌اند.
- شواهد عمومی در مورد کشور مبدا (Country Condition Evidence): گزارش‌های سازمان‌های حقوق بشری معتبر (مانند عفو بین‌الملل – Amnesty International، دیده‌بان حقوق بشر – Human Rights Watch)، گزارش‌های وزارت امور خارجه کانادا یا سایر کشورها در مورد وضعیت حقوق بشر در کشور شما، مقالات خبری معتبر از منابع بی‌طرف، و گزارش‌های سازمان ملل. این مدارک نشان می‌دهند که خطراتی که شما با آن مواجه هستید، در کشور مبدا شما رایج و واقعی هستند.
3. مدارک مربوط به عضویت در گروه خاص:
اگر ادعای شما بر اساس عضویت در یک گروه اجتماعی خاص (مثلاً: اقلیت قومی، جنسی، مذهبی، یا گروهی با ویژگی‌های مشترک) است، باید مدارکی که این عضویت را اثبات کند (مانند کارت عضویت، عکس‌ها، شهادت‌ها) ارائه دهید.
4. مدارک مربوط به فعالیت‌های سیاسی/اجتماعی:
اگر ادعای شما بر اساس عقاید سیاسی یا فعالیت‌های اجتماعی است، مدارکی که فعالیت‌های سیاسی یا اجتماعی شما را نشان دهد (مانند کارت عضویت در احزاب، مقالات منتشر شده، شواهد شرکت در تظاهرات، نامه‌های تهدید).
5. شهادت شهود (Witness Testimony):
شهادت کتبی یا شفاهی از افرادی که می‌توانند ادعای شما را تایید کنند. این شهادت‌ها باید معتبر و قابل اعتماد باشند.
6. شواهد عدم امکان حمایت دولتی (Lack of State Protection):
مدارکی که نشان دهد دولت کشور شما قادر یا مایل به حمایت از شما در برابر آزار و اذیت نیست (مثلاً: گزارش‌های پلیس که نشان می‌دهد آن‌ها به شما کمک نکرده‌اند، یا شواهدی مبنی بر اینکه آزار و اذیت توسط خود دولت انجام می‌شود).
ب. مدارک برای اثبات سختی بیش از حد در صورت بازگشت (در پرونده‌های H&C):
در پرونده‌های ویزای بشر دوستانه کانادا، “سختی بیش از حد” می‌تواند شامل موارد گسترده‌تری نسبت به آزار و اذیت باشد و بر اساس ملاحظات انسانی و بشردوستانه ارزیابی می‌شود.
1. مدارک پزشکی:
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان دارای یک بیماری جدی هستید که درمان آن در کشور مبدا امکان‌پذیر نیست یا با کیفیت بسیار پایینی ارائه می‌شود، باید مدارک پزشکی کامل (تشخیص، گزارش پزشکان، برنامه درمانی، و شواهدی در مورد عدم دسترسی به درمان مناسب در کشور مبدا) ارائه دهید. این مدارک باید شامل گزارش‌های پزشکان کانادایی و در صورت امکان، نظر پزشکان بین‌المللی باشد.
2. مدارک مربوط به شرایط خانوادگی:
اگر بازگشت شما منجر به جدایی طولانی‌مدت یا دائمی از اعضای خانواده‌تان که در کانادا هستند (به‌ویژه فرزندان، همسر، یا والدین مسن) می‌شود، باید مدارک اثبات این روابط (مانند سند ازدواج، شناسنامه فرزندان) و شواهدی در مورد تاثیر منفی جدایی (مانند گزارش روانشناس در مورد تاثیر بر کودک) ارائه دهید.
مدارک مربوط به استقرار در کانادا:
همانطور که قبلاً ذکر شد، مدارک اثبات پیوندهای اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی شما با کانادا. این مدارک نشان می‌دهند که بازگشت شما به کشور مبدا، با سختی‌های زیادی در زمینه سازگاری مجدد همراه خواهد بود. این شامل: سوابق شغلی (فیش حقوقی، نامه کارفرما)، سوابق تحصیلی (ریز نمرات، گواهی فارغ‌التحصیلی)، مدارک پرداخت مالیات، مشارکت در فعالیت‌های داوطلبانه، عضویت در باشگاه‌ها یا انجمن‌ها، و نامه‌های حمایتی از اعضای جامعه کانادایی.
4. شواهد مربوط به شرایط نامساعد در کشور مبدا:
گزارش‌هایی در مورد وضعیت اقتصادی، اجتماعی، یا امنیتی نامساعد در کشور مبدا که بازگشت شما را با سختی‌های جدی مواجه می‌کند (مثلاً: بیکاری گسترده، فقر، بی‌ثباتی سیاسی، بلایای طبیعی، عدم دسترسی به خدمات اساسی). این گزارش‌ها باید از منابع معتبر و بی‌طرف باشند.
5. مدارک مربوط به "عدم امکان بازگشت" عملی:
در برخی موارد، ممکن است بازگشت به کشور مبدا به‌دلایل عملی (مانند بسته بودن مرزها، عدم وجود پرواز، یا عدم امکان دریافت مدارک سفر به‌دلیل شرایط سیاسی) غیرممکن باشد.
نکات مهم برای تمامی مدارک:
اعتبار و صحت مدارک:
تمامی مدارک باید معتبر، دقیق، و قابل تایید باشند. هرگونه مدرک جعلی یا اطلاعات نادرست می‌تواند منجر به رد شدن پرونده و عواقب جدی شود.
ترجمه رسمی:
تمامی مدارکی که به زبان انگلیسی یا فرانسوی نیستند، باید توسط مترجم رسمی (Certified Translator) ترجمه شوند. ترجمه باید همراه با گواهی مترجم و کپی برابر اصل مدرک اصلی ارائه شود.
سازماندهی:
مدارک باید به‌صورت منظم، با یک فهرست راهنما (Table of Contents)، و به‌ترتیب منطقی ارائه شوند تا افسر پرونده به‌راحتی بتواند آن‌ها را بررسی کند.
نامه توضیحی (Submission Letter/Narrative):
یک نامه توضیحی جامع و متقاعدکننده که در آن به‌طور خلاصه دلایل درخواست خود، شواهد ارائه شده، و ارتباط آن‌ها با معیارهای قانونی را شرح دهید، بسیار مهم است. این نامه باید یک روایت منسجم از پرونده شما ارائه دهد.
تهیه مدارک لازم برای این نوع پرونده‌ها بسیار حساس و پیچیده است و اکیداً توصیه می‌شود که از کمک یک وکیل یا مشاور مهاجرت مجاز بهره‌مند شوید تا از ارائه یک پرونده قوی و کامل اطمینان حاصل کنید.
بررسی پرونده‌های موفق مهاجرت بشردوستانه
برنامه‌های مهاجرت و ویزای بشر دوستانه کانادا بر اساس ملاحظات انسانی و H&C به‌دلیل ماهیت استثنایی و مبتنی بر صلاحدید افسر، اغلب پیچیده هستند. بررسی پرونده‌های موفق می‌تواند به‌درک بهتر عواملی که در تصمیم‌گیری افسران IRCC مؤثر هستند، کمک کند. با این حال، باید تاکید کرد که هر پرونده منحصر به‌فرد است و موفقیت در یک پرونده، تضمینی برای موفقیت در پرونده دیگر نیست. پرونده‌های H&C نیازمند یک رویکرد جامع و متقاعدکننده هستند که تمامی جنبه‌های زندگی متقاضی در کانادا و سختی‌های احتمالی در صورت بازگشت را برجسته کند.
مثال‌هایی از پرونده‌های موفق H&C
در ادامه، چند مثال فرضی و کلی از سناریوهایی که ممکن است منجر به‌موفقیت در درخواست ویزای بشر دوستانه کانادا شوند، ارائه می‌شود. این مثال‌ها صرفاً برای روشن شدن موضوع هستند و نباید به‌عنوان راهنمایی حقوقی تلقی شوند.
1. خانواده با فرزندان کاملاً ادغام شده در کانادا:
- سناریو: خانواده‌ای (پدر، مادر، و دو فرزند 5 و 8 ساله) که به‌صورت موقت (مثلاً با ویزای کار یا تحصیل) برای 6 سال در کانادا زندگی کرده‌اند. پدر شغل پایداری دارد و مالیات پرداخت می‌کند. فرزندان در مدارس کانادایی تحصیل کرده، به زبان انگلیسی کاملاً مسلط شده، دوستان و پیوندهای اجتماعی قوی در کانادا ایجاد کرده‌اند و با فرهنگ کانادایی کاملاً آشنا هستند. آن‌ها با زبان و فرهنگ کشور مبدا خود ناآشنا هستند. ویزای موقت والدین در شرف انقضاست و آن‌ها واجد شرایط هیچ برنامه مهاجرتی دیگری نیستند. بازگشت این خانواده به کشور مبدا، با توجه به منافع عالیه کودک، می‌تواند منجر به سختی‌های عاطفی، اجتماعی، و تحصیلی قابل توجهی برای فرزندان شود، زیرا آن‌ها مجبور به ترک محیط آشنا و شروع مجدد در کشوری ناآشنا خواهند شد.
- عوامل موفقیت: تاکید قوی بر BIOC از طریق گزارش‌های مدرسه، نامه‌های معلمان و مشاوران مدرسه در مورد ادغام فرزندان، گزارش روانشناس در مورد تاثیر جدایی بر کودکان، و شواهدی مبنی بر اینکه بازگشت به کشور مبدا برای رشد و آینده فرزندان مضر خواهد بود. همچنین، اثبات استقرار والدین در کانادا (شغل، پرداخت مالیات، مشارکت اجتماعی) به تقویت پرونده کمک می‌کند.
2. فرد با بیماری جدی و عدم دسترسی به درمان در کشور مبدا:
- سناریو: فردی که برای 3 سال با ویزای توریستی در کانادا اقامت داشته و در این مدت به یک بیماری مزمن و جدی (مثلاً بیماری کلیوی که نیاز به دیالیز منظم دارد) مبتلا شده است. درمان این بیماری در کشور مبدا او امکان‌پذیر نیست یا با کیفیت بسیار پایینی ارائه می‌شود که به‌طور جدی زندگی او را به‌خطر می‌اندازد. این فرد در کانادا به سیستم بهداشتی وابسته شده و در حال دریافت درمان‌های نجات‌بخش است.
- عوامل موفقیت: ارائه مدارک پزشکی کامل و معتبر از پزشکان در کانادا (شامل تشخیص، گزارش‌های پیشرفت درمان، و برنامه درمانی)، نامه‌های تخصصی از پزشکان معالج در مورد نیاز به درمان مستمر و عدم دسترسی به آن در کشور مبدا. اثبات اینکه بازگشت این فرد به کشور مبدا سختی نامتناسبی را ایجاد می‌کند که می‌تواند منجر به مرگ یا آسیب جدی شود.
3. فرد با سابقه طولانی اقامت و استقرار قوی در کانادا (حتی با وضعیت نامنظم):
- سناریو: فردی که برای مدت زمان بسیار طولانی (مثلاً 15 سال) بدون وضعیت قانونی در کانادا زندگی کرده است. او در این مدت به‌طور کامل در جامعه ادغام شده، کار کرده (حتی اگر به‌صورت غیررسمی بوده باشد)، مالیات پرداخت کرده، و پیوندهای اجتماعی و خانوادگی قوی (مثلاً با همسر یا فرزندان شهروند/مقیم دائم کانادا) ایجاد کرده است. این فرد در کشور مبدا خود هیچ ارتباطی ندارد و بازگشت به آنجا پس از سال‌ها زندگی در کانادا، با سختی‌های زیادی در زمینه سازگاری مجدد، یافتن شغل، و دسترسی به خدمات مواجه خواهد شد.
- عوامل موفقیت: اثبات استقرار عمیق و ریشه‌دار در کانادا (سوابق شغلی، مدارک پرداخت مالیات، نامه‌های حمایتی از کارفرمایان و اعضای جامعه، مدارک مشارکت در فعالیت‌های داوطلبانه یا اجتماعی)، و نشان دادن اینکه بازگشت به کشور مبدا پس از سال‌ها زندگی در کانادا، سختی بیش از حدی را به‌همراه خواهد داشت، به‌ویژه اگر این فرد هیچ ارتباطی با کشور مبدا نداشته باشد.
4. فردی که به‌دلیل یک اشتباه یا سوءتفاهم جزئی در گذشته، واجد شرایط سایر برنامه‌ها نیست:
- سناریو: فردی که در گذشته به‌دلیل یک اشتباه اداری جزئی در پرونده مهاجرتی (مثلاً عدم ارائه یک مدرک کوچک یا یک اشتباه در فرم) یا یک سوءتفاهم در مصاحبه، با مشکل مواجه شده و واجد شرایط سایر برنامه‌های اقامت دائم نیست. اما در حال حاضر در کانادا زندگی می‌کند، شغل پایداری دارد، به جامعه کمک می‌کند، و هیچ خطر امنیتی یا جنایی ندارد.
- عوامل موفقیت: ارائه توضیحات کامل و شفاف در مورد مشکل گذشته، اثبات حسن نیت و تغییر شرایط، و نشان دادن استقرار فعلی و مشارکت مثبت در جامعه کانادا. تاکید بر اینکه اعمال سخت‌گیرانه قانون در این مورد خاص، منجر به نتایج غیرمنصفانه خواهد شد.
نکات مهم:
منافع عالیه کودک:
در تمامی پرونده‌هایی که کودکی درگیر است، BIOC یک عامل بسیار تعیین‌کننده است و باید به‌طور جامع و با مدارک قوی برجسته شود.
سختی نامتناسب:
باید نشان داده شود که سختی ناشی از بازگشت، بیش از حد، غیرقابل توجیه، یا نامتناسب با شرایط است. این سختی باید فراتر از سختی‌های معمول مهاجرت به کانادا باشد.
صداقت و شفافیت:
ارائه اطلاعات دقیق و صادقانه بسیار مهم است. هرگونه پنهان‌کاری یا اطلاعات نادرست می‌تواند منجر به رد شدن پرونده شود.
مدارک پشتیبانی قوی:
هر ادعایی باید با مدارک معتبر و قابل تایید پشتیبانی شود. نامه‌های حمایتی باید جزئی و قانع‌کننده باشند.
نقش حمایت اجتماعی، NGO و کلیسا در موفقیت پرونده
در پرونده‌های مهاجرت بر اساس ملاحظات انسانی و برنامه بشر دوستانه کانادا (H&C) و همچنین در برخی موارد پناهندگی در کانادا، حمایت اجتماعی از سوی جامعه کانادایی، سازمان‌های غیردولتی (NGOs)، و نهادهای مذهبی (مانند کلیساها)، می‌تواند نقش بسیار مهمی در تقویت پرونده و افزایش شانس موفقیت ایفا کند. این حمایت‌ها به افسر پرونده نشان می‌دهند که متقاضی در کانادا ریشه دوانده و مورد حمایت جامعه است.
الف. فرم‌های درخواست ویزای بشر دوستانه کانادا (از داخل کانادا):
از سوی چه کسانی؟
- اعضای جامعه: دوستان، همسایگان، همکاران، معلمان فرزندان، مدیران مراکز اجتماعی، و سایر افرادی که با متقاضی و خانواده او آشنایی دارند و می‌توانند در مورد شخصیت، استقرار، و مشارکت آن‌ها در جامعه شهادت دهند.
- کارفرمایان: نامه‌ای از کارفرما که تعهد به استخدام، عملکرد خوب، نیاز به خدمات متقاضی، و تاثیر منفی از دست دادن او را تایید کند.
- متخصصان: پزشکان، روانشناسان، مددکاران اجتماعی، و مشاوران که می‌توانند در مورد شرایط خاص متقاضی (مانند وضعیت پزشکی، تاثیرات روانی بازگشت، یا نیازهای خاص کودک) شهادت دهند.
- سازمان‌های غیردولتی (NGOs): سازمان‌هایی که در زمینه حمایت از مهاجران، پناهندگان، یا حقوق بشر فعالیت می‌کنند و با پرونده متقاضی آشنا هستند.
- نهادهای مذهبی (مانند کلیسا، مسجد، کنیسه): اگر متقاضی عضو فعال یک جامعه مذهبی است، نامه حمایتی از رهبر یا اعضای آن جامعه می‌تواند مفید باشد و نشان‌دهنده مشارکت اجتماعی متقاضی است.
محتوای نامه‌ها:
این نامه‌ها باید به‌طور خاص و با جزئیات، به‌جنبه‌های مثبت شخصیت متقاضی، میزان استقرار او در کانادا (چگونه در جامعه ریشه دوانده است)، مشارکت او در جامعه (فعالیت‌های داوطلبانه، کمک به دیگران)، و سختی‌هایی که در صورت بازگشت با آن مواجه خواهد شد، اشاره کنند. نامه‌های کلی و بدون جزئیات تاثیر کمی دارند.
2. نقش سازمان‌های غیردولتی (NGOs) و سازمان‌های خدمات مهاجرتی:
- مشاوره و راهنمایی: بسیاری از NGOها و سازمان‌های خدمات مهاجرتی، خدمات مشاوره حقوقی رایگان یا کم‌هزینه را برای متقاضیان H&C و پناهندگی در کانادا ارائه می‌دهند. این سازمان‌ها می‌توانند به متقاضیان در درک فرآیند، جمع‌آوری مدارک، و تهیه پرونده کمک کنند.
- کمک در تهیه مدارک: این سازمان‌ها می‌توانند در جمع‌آوری و سازماندهی مدارک پشتیبانی، از جمله نامه‌های حمایتی، و همچنین در ترجمه مدارک به متقاضیان کمک کنند.
- حمایت در طول فرایند: ارائه حمایت‌های عاطفی و عملی در طول فرآیند پیچیده و استرس‌زای مهاجرت. این حمایت می‌تواند شامل ارجاع به خدمات اجتماعی، مشاوره‌های روانشناختی، و کمک‌های اولیه در استقرار باشد.
- ارتباط با مقامات: در برخی موارد، این سازمان‌ها می‌توانند با مقامات مهاجرتی در مورد پرونده‌های خاص ارتباط برقرار کنند و اطلاعات تکمیلی ارائه دهند.
3. نقش کلیساها و سایر نهادهای مذهبی:
- حمایت اجتماعی و معنوی: نهادهای مذهبی اغلب شبکه‌های حمایتی قوی را برای اعضای خود، از جمله مهاجران و پناهندگان، فراهم می‌کنند. این حمایت می‌تواند شامل کمک‌های عملی، مشاوره‌های معنوی، و ایجاد حس تعلق باشد.
- پناهگاه (Sanctuary): در موارد بسیار نادر و استثنایی، برخی کلیساها ممکن است به افرادی که با خطر اخراج فوری مواجه هستند، پناهگاه موقت ارائه دهند (اگرچه این یک راهکار قانونی برای اقامت دائم نیست و فقط یک اقدام موقت است).
- حمایت از پناهندگان مورد حمایت خصوصی: بسیاری از نهادهای مذهبی به‌عنوان گروه‌های حامی خصوصی، در اسکان مجدد پناهندگان از خارج از کانادا نقش فعالی دارند و حمایت‌های مالی و اجتماعی را برای آن‌ها فراهم می‌کنند.
4. اهمیت اعتبار و صحت حمایت‌ها:
- نامه‌ها و حمایت‌های اجتماعی باید واقعی، معتبر، و از سوی افرادی باشند که واقعاً متقاضی را می‌شناسند و می‌توانند به‌طور عینی در مورد او شهادت دهند. نامه‌های حمایتی ساختگی یا اغراق‌آمیز می‌تواند به ضرر پرونده تمام شود و به اعتبار متقاضی آسیب برساند.
- افسران مهاجرت به‌دقت اعتبار این حمایت‌ها را بررسی می‌کنند و ممکن است با ارائه‌دهندگان نامه‌ها تماس بگیرند.
در مجموع، حمایت اجتماعی قوی می‌تواند به افسر پرونده نشان دهد که متقاضی در کانادا ریشه دوانده، مورد حمایت جامعه است، و بازگشت او به کشور مبدا، نه تنها برای خود او، بلکه برای جامعه‌ای که او را پذیرفته نیز دشوار خواهد بود. این حمایت‌ها به بعد انسانی پرونده می‌افزایند و می‌توانند در تصمیم‌گیری مثبت افسر مؤثر باشند.
چالش‌ها و دلایل رد شدن پرونده‌های بشردوستانه و پناهندگی در کانادا
مسیرهای ویزای بشر دوستانه کانادا (H&C) و پناهندگی، با وجود اهمیتشان، فرآیندهای بسیار پیچیده‌ای هستند و متقاضیان ممکن است با چالش‌های متعددی روبرو شوند که می‌تواند منجر به رد شدن پرونده شود. درک این چالش‌ها برای تهیه یک پرونده قوی و افزایش شانس موفقیت حیاتی است.
1. عدم اثبات کافی شرایط و معیارها:
برای H&C:
- عدم اثبات استقرار کافی: متقاضی نمی‌تواند به‌طور قانع‌کننده‌ای نشان دهد که پیوندهای قوی و ریشه‌داری با کانادا دارد (شغلی، اجتماعی، خانوادگی).
- عدم اثبات سختی بیش از حد: سختی‌هایی که متقاضی در صورت بازگشت با آن مواجه می‌شود، از نظر افسر “نامتناسب” یا “بیش از حد” تلقی نمی‌شود و صرفاً سختی‌های معمول مهاجرت محسوب می‌گردد.
- عدم تاکید بر منافع عالیه کودک: در پرونده‌های دارای کودک، عدم ارائه شواهد کافی در مورد تاثیر منفی بازگشت بر کودک.
برای پناهندگی کانادا:
- عدم اثبات ترس موجه از آزار و اذیت: متقاضی نمی‌تواند شواهد کافی و معتبری برای اثبات اینکه در صورت بازگشت به کشور خود با خطر آزار و اذیت بر اساس یکی از پنج دلیل کنوانسیون مواجه است، ارائه دهد.
- عدم اعتبار ادعا (Credibility Issues): تناقض در شهادت‌ها، عدم همخوانی ادعاها با اطلاعات عمومی در مورد کشور مبدا، یا ارائه اطلاعات نادرست.
- امکان حمایت دولتی: اثبات اینکه دولت کشور مبدا قادر یا مایل به حمایت از متقاضی در برابر آزار و اذیت است.
- امکان “پناهگاه داخلی” (Internal Flight Alternative – IFA): اگر متقاضی می‌تواند به منطقه دیگری در کشور خود نقل مکان کند که در آنجا امن باشد، ادعای پناهندگی در کانادا ممکن است رد شود.
2. مشکلات در مدارک و فرم‌ها:
- مدارک ناقص: عدم ارائه تمامی مدارک مورد نیاز طبق چک لیست. این رایج‌ترین دلیل برای بازگرداندن یا رد شدن پرونده است.
- مدارک نامعتبر یا جعلی: ارائه هرگونه مدرک جعلی یا اطلاعات نادرست یا گمراه‌کننده منجر به رد شدن پرونده و ممنوعیت از درخواست‌های مهاجرتی آینده برای سال‌ها می‌شود.
- ترجمه نامعتبر: مدارکی که به زبان انگلیسی یا فرانسوی نیستند و به‌درستی توسط مترجم رسمی ترجمه نشده‌اند.
- اشتباه در تکمیل فرم‌ها: خطاهای تایپی، عدم پاسخگویی به تمامی سوالات، یا عدم امضا/تاریخ‌گذاری صحیح فرم‌ها.
3. عدم پاسخگویی به‌موقع یا صحیح:
- عدم پاسخگویی به درخواست‌های IRCC/IRB: اگر اداره مهاجرت یا IRB برای درخواست مدارک بیشتر، اطلاعات تکمیلی، یا مصاحبه با شما تماس بگیرد، عدم پاسخگویی در مهلت مقرر می‌تواند منجر به رد شدن پرونده شود.
- پاسخ‌های ناکافی یا متناقض در مصاحبه: در طول مصاحبه (برای ویزای بشر دوستانه کانادا) یا جلسه استماع (برای پناهندگی)، پاسخ‌های متناقض یا غیرقابل باور می‌تواند به اعتبار متقاضی آسیب برساند.
4. مسائل مربوط به عدم پذیرش (Inadmissibility):
- عدم پذیرش جنایی (Criminal Inadmissibility): داشتن سابقه کیفری جدی (چه در کانادا و چه در خارج از کانادا) می‌تواند منجر به عدم پذیرش شود.
- عدم پذیرش امنیتی (Security Inadmissibility): نگرانی‌های امنیتی (مانند ارتباط با گروه‌های تروریستی یا جاسوسی).
- عدم پذیرش پزشکی (Medical Inadmissibility): داشتن یک وضعیت پزشکی که می‌تواند بار بیش از حدی بر سیستم بهداشتی کانادا وارد کند.
- عدم پذیرش به‌دلیل اطلاعات نادرست یا گمراه‌کننده: ارائه اطلاعات نادرست یا پنهان‌کاری در پرونده‌های مهاجرتی قبلی یا فعلی.
5. عدم مشاوره حقوقی کافی:
- پیچیدگی این برنامه‌ها به حدی است که تلاش برای اقدام بدون مشاوره حقوقی متخصص، می‌تواند شانس موفقیت را به‌شدت کاهش دهد. یک وکیل یا مشاور مهاجرت مجاز می‌تواند در شناسایی نقاط قوت و ضعف پرونده، تهیه مدارک، و نمایندگی شما در مقابل مقامات کمک کند.
نکات مهم برای جلوگیری از رد شدن پرونده:
- مشاوره حرفه‌ای: اکیداً توصیه می‌شود که از خدمات یک وکیل یا مشاور مهاجرت مجاز بهره‌مند شوید.
- صداقت کامل: تمامی اطلاعات باید صادقانه و شفاف باشند.
- مدارک قوی: هر ادعایی باید با مدارک معتبر و قابل تایید پشتیبانی شود.
- پاسخگویی سریع: به تمامی مکاتبات و درخواست‌ها به‌سرعت و دقت پاسخ دهید.
- آمادگی برای مصاحبه/جلسه استماع: به‌خوبی برای هرگونه مصاحبه یا جلسه استماع آماده شوید.
تبدیل ویزای موقت به اقامت دائم (TR to PR Pathways)
مسیرهای تبدیل ویزای موقت به دائم برنامه‌های موقتی هستند که توسط دولت کانادا (IRCC) برای اجازه دادن به برخی از دارندگان ویزای موقت (TRs) برای درخواست اقامت دائم (PR) ایجاد می‌شوند. این برنامه‌ها معمولاً برای پاسخ به نیازهای خاص بازار کار یا شرایط اضطراری اقتصادی/اجتماعی طراحی می‌شوند و به‌طور قابل توجهی با برنامه‌های بشردوستانه و پناهندگی کانادا متفاوت هستند.
1. هدف و ماهیت برنامه‌های TR to PR:
- پاسخ به نیازهای خاص: این برنامه‌ها معمولاً برای پر کردن شکاف‌های خاص در بازار کار کانادا (مثلاً در مشاغل ضروری مانند مراقبت‌های بهداشتی، حمل‌ونقل، یا کشاورزی) یا برای حفظ نیروی کار ماهر و دانشجویان بین‌المللی که در کانادا حضور دارند، ایجاد می‌شوند.
- موقت و هدفمند: برنامه‌های TR to PR دائمی نیستند و معمولاً دارای پنجره‌های زمانی محدود برای ارسال درخواست هستند. دولت کانادا آن‌ها را بر اساس نیازهای در حال تغییر خود راه‌اندازی و سپس متوقف می‌کند.
- پاداش برای مشارکت در کانادا: این برنامه‌ها به نوعی پاداشی برای افرادی هستند که در طول اقامت موقت خود در کانادا (به‌عنوان دانشجو یا کارگر) مشارکت مثبتی داشته‌اند و به اقتصاد و جامعه کانادا کمک کرده‌اند.
2. معیارهای واجد شرایط بودن (عمومی و مثال‌ها):
معیارهای واجد شرایط بودن برای هر برنامه تبدیل ویزای موقت به دائم متفاوت است، اما معمولاً شامل موارد زیر می‌شود:
- وضعیت اقامت موقت معتبر: متقاضی باید در زمان درخواست، دارای وضعیت اقامت موقت قانونی در کانادا باشد (مثلاً ویزای کار، ویزای تحصیلی).
- سابقه کار کانادایی: بسیاری از این برنامه‌ها نیاز به حداقل سابقه کار تمام‌وقت در کانادا در مشاغل خاص (معمولاً مشاغل ضروری یا TEER 0, 1, 2, 3) دارند.
- سطح زبان: نیاز به حداقل نمره زبان در آزمون‌های معتبر انگلیسی و یا فرانسوی (مانند CLB 4 یا بالاتر).
- تحصیلات کانادایی: برخی برنامه‌ها ممکن است برای دانشجویان بین‌المللی فارغ‌التحصیل شده از موسسات آموزشی کانادایی طراحی شوند.
- حضور فیزیکی در کانادا: متقاضی باید در زمان درخواست و در طول دوره پردازش، در کانادا حضور داشته باشد.
- تمکن مالی: اثبات توانایی مالی برای تامین هزینه‌های زندگی خود و خانواده.
- عدم پذیرش: متقاضی نباید دارای سابقه کیفری، پزشکی، یا امنیتی باشد که منجر به عدم پذیرش او در کانادا شود.
مثال تاریخی (برنامه TR to PR 2021):
در سال 2021، دولت کانادا یک برنامه تبدیل ویزای موقت به دائم بزرگ را برای کارگران موقت در مشاغل ضروری (مانند مراقبت‌های بهداشتی، کشاورزی) و دانشجویان بین‌المللی فارغ‌التحصیل شده، راه‌اندازی کرد. این برنامه دارای سقف تعداد متقاضیان و مهلت زمانی مشخصی بود.
3. فرآیند درخواست (عمومی):
- بررسی واجد شرایط بودن: متقاضی باید به‌دقت معیارهای واجد شرایط بودن برنامه تبدیل ویزای موقت به دائم فعال را بررسی کند.
- جمع‌آوری مدارک: جمع‌آوری تمامی مدارک مورد نیاز (مدارک هویتی، سوابق کاری، مدارک تحصیلی، نتایج آزمون زبان، مدارک تمکن مالی).
- تکمیل فرم‌ها: تکمیل فرم‌های درخواست اقامت دائم IRCC.
- ارسال درخواست: ارسال درخواست به‌صورت آنلاین از طریق پورتال IRCC در پنجره زمانی مشخص شده.
- بررسی و تصمیم‌گیری: اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا درخواست را بررسی می‌کند و در صورت تایید، اقامت دائم اعطا می‌شود.
4. تفاوت‌های کلیدی با H&C و پناهندگی:
- هدف: تبدیل ویزای موقت به دائم برای جذب نیروی کار و دانشجویان موقت به اقامت دائم است، در حالی که برنامه بشر دوستانه کانادا برای موارد استثنایی انسانی و پناهندگی برای حمایت از افراد آسیب‌دیده از آزار و اذیت است.
- مبتنی بر شایستگی/نیاز بازار: تبدیل ویزای موقت به دائم بیشتر بر اساس شایستگی (سابقه کار، تحصیلات، زبان) و نیازهای بازار کار کانادا است، در حالی که H&C و پناهندگی در کانادا بر اساس شرایط انسانی و آسیب‌پذیری هستند.
- پنجره زمانی: این تبدیل ویزای دارای پنجره‌های زمانی محدود است، در حالی که ویزای بشر دوستانه کانادا و پناهندگی برنامه‌های دائمی هستند (اگرچه شرایط آن‌ها ممکن است تغییر کند).
- وضعیت قانونی: متقاضیان این تبدیل ویزا معمولاً در زمان درخواست دارای وضعیت قانونی در کانادا هستند، در حالی که متقاضیان H&C ممکن است وضعیت نامنظم داشته باشند و پناهندگان نیز ممکن است وضعیت قانونی نداشته باشند.
5. اهمیت وب‌سایت IRCC:
- به‌دلیل ماهیت موقت و در حال تغییر برنامه‌های تبدیل ویزای موقت به دائم، متقاضیان باید به‌طور منظم وب‌سایت رسمی اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا را برای اطلاع از وجود و شرایط برنامه‌های این تبدیل ویزا فعال بررسی کنند. اطلاعیه‌ها و دستورالعمل‌های مربوط به این برنامه‌ها فقط از طریق منابع رسمی منتشر می‌شوند.
در مجموع، مسیرهای تبدیل ویزای موقت به دائم فرصت‌های مهمی را برای برخی از دارندگان ویزای موقت فراهم می‌کنند تا وضعیت خود را به اقامت دائم تغییر دهند، اما این برنامه‌ها دارای شرایط و محدودیت‌های خاص خود هستند و نیازمند پیگیری فعال از سوی متقاضیان هستند.
سوالات پرتکرار درباره مسیرهای بشردوستانه و TR to PR
مسیرهای بشردوستانه، پناهندگی کانادا، و برنامه‌های موقت تبدیل ویزای موقت به اقامت دائم اغلب با سوالات و ابهامات زیادی برای متقاضیان همراه هستند. در اینجا به برخی از پرتکرارترین سوالات در این زمینه پاسخ می‌دهیم.
برنامه بشر دوستانه کانادا و ملاحظات انسانی (H&C) کانادا یک راهکار استثنایی برای افرادی است که معمولاً واجد شرایط سایر برنامه‌های مهاجرت به کانادا نیستند، اما دلایل قانع‌کننده‌ای برای اقامت در این کشور بر اساس ملاحظات انسانی و بشردوستانه دارند. معیارهای اصلی شامل استقرار در کانادا (پیوندهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی)، منافع عالیه کودک (در صورت وجود)، و سختی بیش از حد در صورت بازگشت (که لزوماً به‌معنای خطر جانی نیست و می‌تواند شامل مسائل پزشکی، خانوادگی، اجتماعی، یا اقتصادی باشد) است. این برنامه بشر دوستانه کانادا معمولاً برای افرادی که در حال حاضر در کانادا هستند (حتی با وضعیت نامنظم) کاربرد دارد. این یک برنامه “آخرین چاره” است و تصمیم‌گیری در آن بر اساس صلاحدید افسر IRCC است. (برای اطلاعات بیشتر، به‌بخش “شرایط و معیارهای برنامه H&C” در همین مقاله مراجعه کنید.)
تفاوت‌های کلیدی عبارتند از:
- اساس درخواست: پناهندگی بر اساس ترس موجه از آزار و اذیت بر اساس یکی از پنج دلیل کنوانسیون (نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص، یا عقاید سیاسی) است، در حالی که برنامه بشر دوستانه کانادا بر اساس ملاحظات انسانی گسترده‌تر (استقرار، منافع کودک، سختی بیش از حد) است.
- نهاد تصمیم‌گیرنده: پناهندگی توسط هیئت مهاجرت و پناهندگی و ویزای بشر دوستانه کانادا توسط IRCC بررسی می‌شود.
هدف: پناهندگی در کانادا برای ارائه حمایت بین‌المللی به‌افرادی است که از آزار و اذیت فرار می‌کنند، در حالی که H&C یک راهکار استثنایی برای موارد خاص انسانی است.
مهم است که این دو مسیر با یکدیگر اشتباه گرفته نشوند و انتخاب مسیر صحیح بر اساس شرایط فردی صورت گیرد.
- برای اثبات خطر بازگشت (پناهندگی): مدارک هویتی، شواهد شخصی آزار و اذیت (گزارش پلیس، مدارک پزشکی مربوط به آسیب‌ها)، گزارش‌های حقوق بشری در مورد کشور مبدا، مدارک مربوط به عضویت در گروه خاص یا فعالیت‌های سیاسی، و شهادت شهود.
برای اثبات سختی بیش از حد (H&C): مدارک پزشکی (عدم دسترسی به درمان در کشور مبدا)، مدارک مربوط به شرایط خانوادگی و تاثیر جدایی، مدارک استقرار قوی در کانادا (شغلی، اجتماعی، مالیاتی)، شواهد مربوط به شرایط نامساعد (اقتصادی، اجتماعی، امنیتی) در کشور مبدا، و عدم امکان بازگشت عملی.
(برای جزئیات بیشتر، به بخش “مدارک لازم برای اثبات خطر بازگشت” در همین مقاله مراجعه کنید.)
مسیرهای تبدیل ویزای موقت به دائم برنامه‌های موقتی هستند که توسط دولت کانادا برای اجازه دادن به برخی از دارندگان ویزای موقت (مانند کارگران موقت در مشاغل ضروری یا دانشجویان فارغ‌التحصیل شده از موسسات کانادایی) برای درخواست اقامت دائم ایجاد می‌شوند. این برنامه‌ها دائمی نیستند و معمولاً برای پاسخ به نیازهای خاص بازار کار یا شرایط اقتصادی ایجاد می‌شوند و دارای پنجره‌های زمانی محدود برای ارسال درخواست هستند. معیارهای خاصی مانند سابقه کار کانادایی، سطح زبان، و تحصیلات برای آن‌ها تعریف می‌شود. (برای جزئیات بیشتر، به بخش “تبدیل ویزای موقت به اقامت دائم” در همین مقاله مراجعه کنید.)
خیر، معمولاً نمی‌توانید همزمان برای برنامه بشر دوستانه کانادا و پناهندگی در کانادا درخواست دهید. اگر درخواست پناهندگی شما در حال بررسی است، نمی‌توانید برای H&C اقدام کنید. اگر درخواست پناهندگی شما رد شده است، معمولاً باید یک دوره انتظار 12 ماهه را طی کنید قبل از اینکه بتوانید برای H&C درخواست دهید (مگر اینکه استثنائات خاصی مانند منافع عالیه کودک یا خطر جانی در صورت اخراج وجود داشته باشد). مشاوره با یک متخصص حقوقی در این موارد بسیار مهم است.
منافع عالیه کودک یک عامل بسیار مهم و تعیین‌کننده در پرونده‌های H&C است، به‌ویژه اگر کودکی به‌طور مستقیم تحت تاثیر تصمیم مهاجرتی قرار گیرد. این معیار به‌طور فزاینده‌ای در تصمیم‌گیری‌های افسران IRCC وزن پیدا کرده است. افسران به‌تاثیر جدایی از والدین، دسترسی کودک به آموزش و بهداشت، ثبات عاطفی، و توانایی کودک برای سازگاری مجدد در صورت بازگشت به کشور مبدا توجه ویژه‌ای دارند.
خیر، داشتن وضعیت نامنظم در کانادا (یعنی اقامت بیش از حد مجاز ویزا یا بدون ویزا) مانع از درخواست H&C نمی‌شود. در واقع، برنامه H&C اغلب برای افرادی طراحی شده است که در حال حاضر در کانادا هستند و وضعیت قانونی ندارند، اما دلایل بشردوستانه قوی برای اقامت در این کشور دارند. با این حال، مدت زمان و دلیل وضعیت نامنظم شما می‌تواند بر ارزیابی پرونده شما تاثیر بگذارد.
